Tuyến Đường sắt đô thị số 5 (Dự án Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc) được xem là một trong những dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, mang tính bước ngoặt, được Hà Nội đầu tư trọng điểm. Sự khẩn trương trong công tác chuẩn bị cho thấy quyết tâm đưa tuyến đường huyết mạch này đi vào triển khai, tạo ra một “cú hích” mạnh mẽ cho sự phát triển của khu vực phía Tây thành phố, đặc biệt là thị trường bất động sản Hòa Lạc.
Bài viết này đi sâu vào các thông tin chính thức về quy mô, lộ trình chi tiết và tiến độ chuẩn bị của tuyến đường sắt đô thị số 5 trước ngày dự kiến khởi công.
Tổng quan dự án tuyến số 5 và kế hoạch khởi công
Dự án tuyến đường sắt đô thị số 5, chạy qua các khu vực Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc, hiện đang được Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) báo cáo tình hình thực hiện một cách khẩn trương.
Theo kế hoạch đã được thành phố phê duyệt, dự án này dự kiến sẽ được khởi công vào ngày 19 tháng 12 tới. Việc khởi công đúng hạn là một tín hiệu cực kỳ quan trọng, khẳng định sự ưu tiên của thành phố trong việc phát triển hệ thống giao thông đường sắt đô thị.
Việc ưu tiên đầu tư vào đường sắt đô thị không chỉ là giải pháp kỹ thuật nhằm giảm ùn tắc giao thông, mà còn là một quyết định chiến lược mang tính bước ngoặt đối với sự phát triển đô thị Hà Nội.
Lộ trình và quy mô tuyến đường sắt đô thị số 5
Tuyến số 5 sở hữu một lộ trình chiến lược, kết nối khu vực trung tâm cũ của Hà Nội với Khu đô thị vệ tinh Hòa Lạc – nơi tập trung các khu công nghệ cao và đại học lớn.
1. Chiều dài và điểm dừng chiến lược
Tuyến chính của đường sắt đô thị số 5 có tổng chiều dài khoảng 39,6km.
- Điểm đầu: Bắt đầu từ ngã tư Văn Cao – Hoàng Hoa Thám.
- Điểm cuối: Kết thúc tại ga Thạch Bình (thuộc xã Hòa Lạc).
Đây là một trục giao thông dài, đóng vai trò then chốt trong việc kéo giãn mật độ dân cư và kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Tây.
2. Hệ thống nhà ga đa dạng
Toàn tuyến số 5 được quy hoạch bao gồm 20 nhà ga. Điều đặc biệt của tuyến này là sự kết hợp đa dạng các hình thức xây dựng nhà ga, phù hợp với cảnh quan và mật độ xây dựng của từng khu vực đi qua:
- Ga ngầm: Gồm 6 ga ngầm.
- Ga trên cao: Gồm 3 ga trên cao.
- Ga mặt đất: Gồm 11 ga mặt đất.
Các nhà ga chủ yếu được bố trí dọc theo hai trục đường giao thông lớn và hiện đại nhất của phía Tây: trục Đại lộ Thăng Long và cao tốc Hòa Lạc-Hòa Bình. Vị trí này đảm bảo khả năng tiếp cận thuận tiện cho hành khách, đồng thời tối đa hóa tiềm năng phát triển bất động sản dọc theo hành lang tuyến.
3. Hai nhánh kết nối và khu Depot
Bên cạnh tuyến chính, dự án còn bao gồm hai nhánh kết nối quan trọng với tổng chiều dài khoảng 4,8km:
- Nhánh kết nối Depot số 1: Nằm tại khu vực xã Sơn Đồng và xã Dương Hòa.
- Nhánh kết nối Depot số 2: Nằm tại xã Hòa Lạc.
Khu vực depot Sơn Đồng (hay depot số 1) là điểm nóng trong công tác giải phóng mặt bằng ban đầu.
Công tác chuẩn bị khẩn trương và thẩm định kỹ thuật
Để kịp tiến độ khởi công dự kiến vào ngày 19-12, Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) đang thực hiện đồng bộ nhiều công tác chuẩn bị quan trọng:
1. Công tác giải phóng mặt bằng
GPMB là bước then chốt quyết định tiến độ dự án. MRB đang phối hợp khẩn trương với chính quyền địa phương để hoàn thành các thủ tục cần thiết.
Cụ thể, MRB đang phối hợp với:
- UBND xã Sơn Đồng và UBND xã Dương Hòa để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với khu vực thu hồi đất xây dựng depot Sơn Đồng.
- Đối với các phường, xã nằm dọc theo tuyến đường còn lại, MRB sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương để thu hồi đất phù hợp với tiến độ của dự án chính.
2. Thẩm định kỹ thuật và công nghệ
MRB đã thực hiện thẩm định chi tiết nhiều hạng mục kỹ thuật cốt lõi của dự án:
- Hạng mục đã thẩm định: Đường ray, đầu máy toa xe, hệ thống phương tiện, hệ thống thông tin, tín hiệu, và phương án cấp điện (bao gồm nguồn cấp điện và điện sức kéo, không bao gồm điện dân dụng).
- Phù hợp Quy hoạch: MRB cũng tham gia ý kiến về sự phù hợp của phạm vi, quy mô, và ranh giới của dự án đầu tư so với các quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
3. Quyết định công nghệ tiếp điện
Một trong những quyết định kỹ thuật quan trọng nhất đối với tuyến số 5 là lựa chọn phương án tiếp điện. Trên cơ sở ý kiến thẩm định từ Sở Xây dựng, MRB đã chỉ đạo tư vấn thiết kế và tư vấn thẩm tra tiến hành rà soát, so sánh, và phân tích kỹ lưỡng hai phương án công nghệ chính:
| Phương án Công nghệ | Điện áp | Mô tả |
| Tiếp điện trên cao | 1.500V | Sử dụng dây cáp tiếp xúc phía trên đoàn tàu. |
| Tiếp điện ray thứ ba | 750V | Sử dụng ray thứ ba (thường đặt song song với đường ray chính) để truyền điện. |
Quá trình so sánh, phân tích này tập trung vào các tiêu chí kỹ thuật và kinh tế bao gồm: an toàn, mức độ phức tạp trong vận hành và bảo trì, ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị, yêu cầu về tĩnh không, phương án trạm biến áp kéo điện, và hiệu quả kinh tế. Việc lựa chọn công nghệ tối ưu sẽ đảm bảo tính bền vững và hiệu quả vận hành lâu dài của tuyến đường sắt đô thị số 5.
Tác động tuyến số 5 đến thị trường bất động sản
Dù các nguồn tài liệu tập trung vào tiến độ xây dựng, vị trí của tuyến đường sắt đô thị số 5 đã cho thấy tầm ảnh hưởng lớn đối với thị trường. Bất động sản dọc theo trục Đại lộ Thăng Long, đặc biệt là khu vực Hòa Lạc – nơi tuyến kết thúc tại ga Thạch Bình và có Depot số 2 – sẽ chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về giá trị và tính thanh khoản.
Việc tuyến đường này đi qua 6 ga ngầm, 3 ga trên cao và 11 ga mặt đất sẽ tạo ra các điểm nút giao thông quan trọng, hình thành các khu đô thị vệ tinh mới. Thông tin về việc dự kiến khởi công vào ngày 19-12 là thời điểm quyết định để nhà đầu tư đưa ra các chiến lược mua bán, đón đầu làn sóng tăng trưởng hạ tầng.
Sơn Đồng và Dương Hòa, là nơi đặt depot số 1, sẽ là những khu vực đầu tiên chịu ảnh hưởng tích cực từ công tác đền bù GPMB và sự hình thành của trung tâm bảo dưỡng kỹ thuật lớn.
Tuyến số 5 là một bằng chứng rõ ràng cho việc Hà Nội đang quyết liệt tăng tốc các dự án đường sắt đô thị, tạo cơ sở vững chắc cho một hệ thống giao thông công cộng hiện đại, đồng thời làm nền tảng cho sự phát triển đô thị toàn diện.
